အေမစုေျပာတဲ့ "ဒီမိုကေရစီ"

လူသားတို႔၏ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈသည္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာတိုးတက္မႈ (Economic Growth) ျဖစ္႐ံုနဲ႔တင္ မျပည့္စံုႏိုင္ပါ။ ၎၏ ဗဟိုခ်က္မွာ အခြင့္အာဏာေပးအပ္ျခင္း ႏွင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အလိုျပည့္၀မႈ (Inner Fulfillment) တို႔ျဖစ္သည္။ အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းေသာ အီလစ္မ်ား၊ တရားလက္ လြတ္ဆန္ဆန္ျပဳမႈ က်င့္ႀကံေနၾကေသာ ႏိုင္ငံေရးဦေဆာင္မႈေတြရွိတဲ့ ကမၻာ့တစ္ခု ရွိေနသည္။ ယင္းကမၻာတစ္ခုတြင္ လူသားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈတန္ဖိုးမ်ား အလြန္အေရးပါေစရန္ အခြင့္အာဏာေပးအပ္ျခင္း ႏွင့္ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ အလိုျပည့္၀မႈ အခ်က္မ်ားကိုသာလွ်င္ ေဖာ္ေဆာင္ ေပးသည္။ ႏိုင္ငံေရး ႏွင့္ လူမႈေရး အသြင္ကူးေျပာင္းေရးတြင္ ျပည္သူလူထု၏ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ေခတ္ကာလ၏ အဓိကက် ေသာ ကိစၥတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ထိုမွသာ လြတ္ေျမာက္ျခင္း (Liberation) သည္ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းအထက္ကရွိေသာ၊ လူသားတန္ဖိုး (Human Worth) သည္ အာဏာပါ၀ါအထက္ကရွိေနေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတည္ေဆာင္ႏိုင္ မည္ျဖစ္သည္။ ဒီပံုစံအရဆိုလွ်င္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ (Development) သည္ စစ္မွန္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားရွိေသာ ဒီမိုကေရစီ ကိုသာ လိုအပ္ေနသည္။

ဒီမိုကေရစီရလွ်င္ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈသည္ သူ႔အလိုလို တစ္ေပါင္းတစ္စည္းတည္း ျဖစ္သြားၿပီး ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခုကို ဖန္တီး လိုက္သည္။ ယင္းပတ္၀န္းက်င္တြင္ လူသားအားလံုးသည္ တန္ဖိုးရွိၾကၿပီး လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ခ်င္းစီ၏ တန္ဖိုးကိုလည္း နားလည္သြားေစသည္။ ဆင္းရဲမႈတိုက္ဖ်က္ျခင္းသည္လည္း ျဖစ္စဥ္တစ္ခုအျဖစ္ပါ၀င္လာသည္။ ယင္းျဖစ္စဥ္သည္ ဆင္းရဲသူမ်ားႏွင့္ သူတို႔ကမၻာ၏လမ္းစဥ္ကို ေျပာင္းလဲ ေစသည္။ သူတို႔ကို ႐ုပ္၀တၳဳပိုင္းဆိုင္ရာကူညီေထာက္ပံ့ေပး႐ံုနဲ႔ မလံုေလာက္ပါ။ သူတို႔၏ အနာဂါတ္ကို သူတို႔ဘာသာ ပံုေဖာ္ႏိုင္တဲ့ အသိစိတ္ဓါတ္ ရွိသြားေစရမည္။တစ္ပါတီအာဏာရွင္စနစ္က်င့္သံုးေနတဲ့အစိုးရမ်ား (Totalitarian) အမ်ားစုကေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈကို ေၾကာက္ရြံ႔ေနမွာဘဲျဖစ္သည္။ တစ္ပါတီ အာဏာရွင္မ်ားအေနႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ေရးကို တုန္႔ဆိုင္းေနသည္ႏွင့္အမွ် သူတို႔၏ အျပဳသေဘာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား သည္ပင္လွ်င္ အလာဟသ ပ်က္ယြင္းသြားႏိုင္သည္။ ႏိုင္ငံ့ေပၚလစီေအာင္ျမင္ျခင္းသည္ ျပည္သူတို႔၏ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္လိုတဲ့ စိတ္ဆႏၵ အေပၚတြင္သာ မူတည္သည္။ ဒီမိုကေရစီတန္ဖိုးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားယဥ္ေက်းမႈကို ဆန္႔က်င္ေနသည္ဟု ေျပာဆို ေနသည္မ်ား လည္းရွိသည္။ လူမ်ားကလည္း အစိုးရအတြက္ “ မသင့္ေတာ္ေပဘူး ” ဟု ထင္ျမင္ လာေအာင္ လုပ္ေနသည္မ်ားလည္းရွိသည္။ အမွန္တရားႏွင့္အလြန္ေ၀းကြာေနေသာ အရာမရွိပါ။

ယခု က်မတို႔ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိန္ေခၚမႈကေတာ့ ကမၻာေပၚရွိ မတူကြဲျပားေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ား၊ ျပည္သူမ်ားက လူ႔တန္ဖိုး၏ အေျခခံက်ေသာ အခ်က္တစ္ခုအေပၚ သေဘာတူညီေရးဘဲျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းအခ်က္သည္သာ ကမၻာလံုး ဆိုင္ရာလူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္း၏ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အင္အားတစ္ရပ္ (A Force) အျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

စစ္မွန္ေသာ စီးပြားေရး အသြင္ကူးေျပာင္းေရးဆိုသည္မွာလည္း ႏိုင္ငံတကာၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈျဖစ္စဥ္မ်ား မွသာျဖစ္လာႏိုင္သည္။ လွ်င္ျမန္ေသာ ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ေရးႏွင့္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား အားေကာင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္သာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အတြက္ မရွိမျဖစ္အရာ (sine qua non) ျဖစ္သည္။ သို႔မွသာလွ်င္ လူသားေတြကို တန္ဖိုးထားေသာ အနာဂါတ္တစ္ခုကို ျမင္ေတြ႔ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ကုလသမဂၢ (United Nations) ႏွင့္ ၎၏အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို ကူညီေပးဖို႔ဆႏၵရွိတယ္ဆိုရင္ ျပည္သူကို အခြင့္အာဏာ အပ္ႏွင္းႏိုင္ေသာ လွဳပ္ရွားမႈမ်ားကို အားေပးေထာက္ပံ့သြားရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းလွဳပ္ရွားမႈ မ်ားသာလွ်င္ ဒီမိုကေရစီကို တည္ေထာင္ႏိုင္မွာျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ခုကို တေန႔ေသာအခါတြင္ မလြဲမေသြေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

အေမစု၏ "လြတ္လပ္မႈ၊ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္မႈ ႏွင့္ လူသားတန္ဖိုး" (Freedom, Development, and Human Worth) စာတမ္းမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္….

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ၁၉၉၁ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗယ္ဆုရွင္ျဖစ္ၿပီး အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ ေခါင္း ေဆာင္တစ္ဦးလည္းျဖစ္သည္။ ၁၉၈၉ ဇူလိုင္လ မွစ၍ ျမန္မာစစ္အာဏာရွင္မ်ား၏ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ထား ျခင္းကို ခံေနရၿပီး ဒီေဟာေျပာခ်က္မိန္႔ခြန္းကို ၁၉၉၄ ႏို၀င္ဘာ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ မနီလာၿမိဳ႕၌ က်င္းပခဲ့ေသာ ယဥ္ေက်းမႈ ႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ ကမၻာ့ေကာ္မတီရွင္ (The World Commission on Culture and Development) အစည္းအေ၀းအတြက္ “ Empowerment for a Culture of Peace and Democracy ” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေရးသားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ စာေရးသူ၏ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္အရ သူမကိုယ္စား ဖိလစ္ပိုင္သမၼတေဟာင္း ကိုရာဇန္ အကြီႏို (Corazon Aquino) က ဖတ္ၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။